آنچه در ادامه خواهید خواند:
زنان الله
Film Graph
شیرین نشاط: فمنیستِ چند فرهنگی
چالش اسلام و غرب
جهان زنانه شیرین نشاط
تفسیر مفهومی آثار شیرین نشاط
مقدمه
شيرين نشاط هنرمند عکاس و فيلمساز ايراني معاصر، متولد ۲۶ مارس ۱۹۵۷ در قزوين است و هم اکنون در نيويورک زندگي مي‌کند. وي در سال ۱۹۷۴ براي ادامه تحصيل به آمريکا رفت و در دانشگاه کاليفرنياي برکلي به تحصيل هنر پرداخت. او در طول دهه ۸۰ ميلادي مدير شرکت نمايشگاه هنر و معماري نيويورک بود و در اين دوره او با برگزاري نمايشگاه هايي مانند Werchitecture، عکس هاي از ساختمان هاي آسيب ديده در سارايوو يا Queer Space به تحليل نقش جنسيت در تعيين فضاها و معنای فضاي فيزيکي پرداخت، موضوعي که به همة فيلم هاي او راه يافت. او در سال در ۱۹۹۰ که براي نخستين بار به ايران بازگشت، تحت تاثير تغييرات بنيادي در کشور، تصميم گرفت به ثبت دريافت هايش از اين تغييرات، به خصوص دربارة وضع زنان بپردازد. او رشته عکس هاي زنان الله (1997-1994- women of Allah) را به اين علت تهيه کرد . او در اين عکس ها که خود در آنها نقش آفريني مي کرد، با کنار گذاشتن کليشه هاي رايج دربارة زن مسلمان، به بررسي موضوع شهادت در اسلام پرداخت. در سال هاي بعد او سه اينستاليشن ويديوِِيي سياه و سفيد ساخت. عصيانگر(Turbulent-1998)، جذبه (Rapture-1999) و اشتياق(Fever – 2000). اين سه گانه به موضوع پويايي رابطة زن و مرد در جوامع اسلامي مي پردازد.
به گفتة خودش در اين فيلم ها با قرار دادن موضوع در بافتي جديد و فلسفي و شاعرانه، به واسازي (deconstruction) آن مي پردازد. در سال ۲۰۰۱ فليپ گلاس (Philip Glass) آهنگساز معاصر آمريکايي از او خواست فيلمي بسازد تا براي آن آهنگ بسازد. او تحت تاثير مشاهده تصاوير تلويزيوني برخورد هاي فلسطيني ها و سربازان اسرائيلي، فيلم رنگيِ يازده و نيم دقيقه ای به نام گذرگاه خميده (passage-2001)، را ساخت که با موسيقي گلاس همراه شد. در همين سال او اينستاليشن سياه و سفيد ويديوئي ديوانه(2001-possessed) را دربارة جدايي و شور و فیلم نبض (Pulse-2001) را دربارة هويت هاي خصوصي و عمومي ساخت. از آثار ديگر او مي توان از يک اثر تلفيقي بر مبناي منطق الطير عطار، نام برد. خانم نشاط از سال ۲۰۰۳، با الهام از کتاب «زنان بدون مردان» نوشته شهرنوش پارسی پور، دست به ساختن فيلمی زده است که سرگذشت پنج زن ايرانی را در طول تابستان سال ۱۳۳۲ در حالی که ایران دستخوش بحران‌های سیاسی است به‌تصویر کشیده شده است، آنها از مسیرهای مختلف به نقطه‌ای مشترک می‌رسند که باغی خیال‌انگیز است.
شيرين نشاط در سال ۲۰۰۰ برنده جايزه شير طلايي ونيز شد، او بخصوص در آلمان چهره شناخته شده‌اي است و در سال ١٩٩٩ توسط روزنامه فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ مهمترین هنرمند معاصر به حساب آمد. وي پس از پرستو فروهر، دومين زن ايراني است که توانسته آثارش به موزه هنرهاي معاصر برلين راه يابد اين در حالي است که بسياري از سرشناس ترين نقاشان و هنرمندان اروپا و آمريکا هنوز در اين کار موفق نشده‌اند و عکس هاي ایشان در نمايشگاه بزرگ هنری دوبی، با قيمتی بيش از ۳۰۰ هزار دلار به فروش می رود. طوبی) (2002و مهدخت (2004)، دو ويدئو هنری مشهور او در زمان رياست دکتر عليرضا سميع آذر در موزه هنرهای معاصر تهران به نمايش گذاشته شدند.
«شیرین نشاط با دریافت جايزه هنري دوروتي و ليليان گيش ۲۰۰۶ در زمره هنرمند خاص جهانی است که همواره رشد صعودی داشته واین جایزه نیز برای فعالیت مداوم او زمینه عکاسی و فیلمسازی است. مضمون بسياري از آثار نشاط در مورد نقش اسلام در جامعه زنان ايراني است و همین مسئله باعث شده تا نمایشگاه ها و کتاب هایش مخاطبان زیادی داشته باشد. خودش می گوید: هنگامي كه راه حل ها در صحنه‌هاي سياسي به انجام نمي‌رسد، دنياي هنر مي‌تواند راه‌حل هاي عملي به جهان ارائه كند. او دربارة این جایزه 300هزار دلاری می گوید: بدست آوردن اين جايزه يك گواهی مهم در مورد قدرت هنر است . جايزه دوردتي و ليليان گيش يكي از مهمترين جوايزه هنري است كه سالانه به زنان يا مردان هنرمندي كه نقش موثري در معرفي زيبايي‌ها و كيفيت هنري داشته‌اند، در نيويورك اهدا مي‌شود. از برندگان پيشين اين جايزه مي‌توان به رابرت ويلسون، ايزابل آلنده، و اينگمار برگمن ياد كرد.» (15/6/86 www.iranqpg.com
